Doświadczenie pokazuje, że najlepszym sposobem na poprawę sytuacji finansowej producentów rolnych i pracowników jest zwiększanie sprzedaży na zasadach Fairtrade. Produkcja lub sprzedaż małych ilości może nie wystarczyć na wyrwanie się z biedy.
Celem nowej strategii Fairtrade jest zwiększenie zasięgu i skuteczności naszych działań, tak aby pracownicy najemni, rolnicy i rzemieślnicy mogli otrzymywać za swą pracę wynagrodzenie umożliwiające godziwe życie.
W roku 2015 w systemie Fairtrade funkcjonowało łącznie 1,6 miliona rolników i pracowników z 75 państw świata. W tym samym roku certyfikat Fairtrade uzyskała pierwsza organizacja producencka z Tadżykistanu.
Banany trzymają się mocno
Sprzedaż bananów w roku 2015 wzrosła o 12 procent, głównie za sprawą konsumentów z Francji, Niemiec i Szwecji. Większość bananów Fairtrade pochodzi z Republiki Dominikany, Kolumbii, Peru i Ekwadoru. Tamtejsi producenci zmagają się z szeregiem problemów, jak choćby długie okresy suszy. W roku 2016 testowaliśmy nowy proces zbierania danych potrzebnych do określenia cen minimalnych Fairtrade, zarobków i kosztów produkcji oraz wytyczenia pułapu płacy gwarantującej godziwe życie w różnych krajach. Dodatkowe dane z pewnością pomogą organizacjom producenckim w podejmowaniu decyzji.
Większe wsparcie dla spółdzielni producentów kakao
Wprowadzenie programu Fairtrade Cocoa przełożyło się na 27-procentowy wzrost sprzedaży kakao Fairtrade. Dzięki temu w kolejnym roku byliśmy w stanie rozszerzyć zakres działania na obszarze Afryki Zachodniej. Wiele zrzeszeń producentów, chcąc wzmocnić swoją pozycję na rynku, skorzystało z oferty dodatkowego wsparcia w procesie certyfikacji. Oprócz tego zorganizowaliśmy szereg szkoleń z zakresu zarządzania, realizacji projektów i pomocy dla rolników.
Promujemy równość w branży kawowej
W ubiegłym roku odnotowano stabilny, 18-procentowy wzrost sprzedaży kawy Fairtrade. Możliwość sprzedaży kawy na zasadach Fairtrade jest szczególnie istotna w sytuacji, gdy ceny kawy na rynku międzynarodowym spadają poniżej progu ceny minimalnej Fairtrade; w ubiegłym roku zdarzało się nader często. Cena minimalna służy w takim wypadku jako zabezpieczenie gwarantujące co najmniej zwrot kosztów zrównoważonej produkcji.
Fiński program współpracy rozwojowej w ramach Fairtrade (ang. Fairtrade Finland Development Cooperation Programme) oferuje wsparcie ponad dwustu tysiącom rolników. Oprócz dążenia do wynagrodzeń gwarantujących godziwe życie istotnym aspektem programu jest wzmacnianie pozycji organizacji producenckich. Fairtrade International wspólnie z działającą na terenie Ameryki Łacińskiej i Karaibów siecią producentów Fairtrade (hiszp. Coordinadora Latinoamericana y del Caribe de Pequeños Productores y Trabajadores de Comercio Justo) oraz grupą lokalnych ekspertów wspierają producentów kawy z Salvadoru, którzy w 2014 roku utracili siedemdziesiąt procent plonów w wyniku wybuchu epidemii rdzy kawowej. Oprócz wsparcia finansowego rolnicy biorą udział w szkoleniach dotyczących walki z tą groźną chorobą kawowców.
W ramach walki o poprawę pozycji kobiet w społeczeństwie kenijskim w roku 2015 uruchomiliśmy projekt polegający na zachęcaniu spółdzielni producentów kawy do przekazywania prawa własności do upraw w ręce kobiet. Dzięki temu kobiety po raz pierwszy uzyskały niezależne dochody.
COŚ NA OSŁODĘ DLA PRODUCENTÓW TRZCINY CUKROWEJ
Rok 2015 był niezwykle trudny dla producentów trzciny cukrowej. Sprzedaż cukru trzcinowego spadła aż o 32 procent, głównie ze względu na wprowadzone zmiany w polityce cukrowej Unii Europejskiej. W 2014 roku władze Unii podjęły decyzję o zwiększeniu kwot cukru z buraka na europejskim rynku, co doprowadziło do ogromnego spadku cen cukru z buraka. W rezultacie producenci cukru trzcinowego stracili praktycznie możliwość konkurowania o względy konsumentów.
Planowane na 2017 rok całkowite zniesienie kwot produkcji cukru z buraka dodatkowo pogrąży producentów trzciny cukrowej. Fairtrade w porozumieniu z producentami stara się znaleźć alternatywne rynki zbytu dla cukru trzcinowego. Jednym z rozwiązań było wprowadzenie programu pozyskiwania cukru Fairtrade Sugar. W ramach tego programu włoski producent słodyczy Ferrero zobligował się do zakupu 20 tysięcy ton cukru Fairtrade w latach 2016 – 2019.
Oprócz tego w ubiegłym roku wprowadziliśmy zmiany w standardzie Fairtrade dla produkcji cukru, po to by podnieść konkurencyjność cukru trzcinowego. Standard zobowiązuje jednocześnie rolników do kontrolowania i ograniczania zużycia wody i nawozów. Wzrost wydajności produkcji powinien odbywać się w sposób zrównoważony.
Fairtrade nie owija w bawełnę
Wprowadzony w marcu 2016 roku standard dla branży tekstylnej porusza takie kwestie, jak warunki pracy, płace i prawa pracowników. To pierwszy standard w branży, który obliguje producentów do podnoszenia w określonym czasie płac do momentu, aż osiągną one poziom gwarantujący pracownikom godziwe życie. Aby możliwe było sfinansowanie podwyżek płac, standard zobowiązuje firmy odzieżowe do zawierania uczciwych i długoterminowych umów z producentami. Równolegle z wdrożeniem standardu uruchomiony został program Fairtrade Textile. Fabryki biorące udział w programie będą mogły liczyć na wsparcie specjalistów, którzy na miejscu pomogą im w spełnianiu wymogów standardu.
Program Fairtrade Cotton
Rynek bawełny Fairtrade rozwija się dynamicznie, a nowy program Fairtrade Cotton i wprowadzony w życie standard dla branży tekstylnej Fairtrade otwierają przed producentami nowe możliwości sprzedaży swoich zbiorów. W roku 2015 popyt na bawełnę utrzymał się na stałym poziomie. Przyczyną nieznacznego spadku sprzedaży były opóźnienia w dostawie bawełny do nabywców.
Co dalej?
- Nasza nowa strategia skupia się na towarach. Będziemy podejmować dalsze wysiłki na rzecz poprawy producentów kawy, kakao i bananów. Te uprawiane we wszystkich trzech regionach produkty stanowią bowiem nieodłączny element każdego rynku Fairtrade. Jednocześnie będziemy starać się znaleźć odpowiedź na pytanie, w jaki sposób jeszcze skuteczniej wspierać producentów wina, herbaty, kwiatów, ryżu, soku pomarańczowego, złota i cukru.
- Oprócz tego planujemy przeprowadzenie pogłębionych badań na temat cen bananów, kakao i kawy, po to by ustalić faktyczne finansowe, społeczne i środowiskowe koszty zrównoważonej produkcji w tych łańcuchach dostaw.
- Pod koniec 2016 roku rusza program wsparcia technicznego dla producentów kakao w Afryce Zachodniej. W ramach programu zrzeszenia producentów uzyskają dostęp do pomocy technicznej, dzięki której łatwiej będzie im realizować plany zrównoważonego rozwoju w takich obszarach, jak wydajność produkcji, podnoszenie jakości, równouprawnienie płci czy rozwój infrastruktury.